مطالعه درون شیشه ای خصوصیات فیزیولوژیکی و سیتوژنتیکی سه رقم انگور در پاسخ به تنش سرما

آسیب دماهای پایین یکی از عوامل محدود کننده پراکنش گونه های مختلف میوه در روی کره زمین می باشد. اکثر درختان میوه مناطق معتدل سرد، به آسیب یخ زدگی مقاوم هستند اما برخی از درختان مناطق معتدل گرم نظیر انگور در مقابل تنش های شدید یخبندان حساس می باشند. در این تحقیق از گره های سه رقم انگور بیدانه سفید، عسکری و دم روباهی که از ایستگاه تحقیقات باغبانی کهریز ارومیه تهیه شدند، در شرایط درون شیشه ای از غلظت های متفاوت هورمون های naa (5 و 10 میکرومولار) و 2,4-d (5 و 10 میکرومولار) با ba (صفر و 1 میکرومولار) برای تولید کالوس استفاده گردید و نیمی از کالوس ها برای اعمال خوسرمایی به مدت 24 شبانه روز در شرایط تاریکی و دمای 4 درجه سانتی گراد قرار گرفتند. سپس در کالوس های سازگار شده و شاهد، مقدار قند های محلول، پرولین، درصد ماده خشک اندازه گیری شد و در دماهای مختلف یخ زدگی آزمون زنده مانی انجام شد و سطح پلوئیدی در تیمار سازگار شده و شاهد در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه فردوسی مشهد بررسی شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل غلظت های 5 و 10 میکرومولار 2,4-d و غلظت 5 میکرومولار naa در ترکیب با ba 1 میکرومولار و بیشترین القای کالوس را داشتند در اندازه گیری پرولین اثر اصلی رقم معنی دار بود و رقم عسکری بیشترین میزان پرولین را داشت. در اندازه گیری قند اثر اصلی رقم، سازگاری به سرما و اثر متقابل آن ها معنی دار نشد.درصد وزن خشک کالوس در رقم بیدانه سفید و عسکری شاهد بیشتر بود. در رقم های عسکری و دم روباهی در دمای 4- درجه سانتی گراد، در احیای تترازولیوم نسبت به شاهد کاهش داشت ولی در رقم بیدانه سفید در دمای 4- و 8- درجه سانتی گراد افزایش در احیای تترازولیوم نسبت به نمونه شاهد مشاهده شد و رقم بیدانه سفید در بین سه رقم مقاومت بیشتری به دماهای یخ زدگی نشان داد. در بررسی سطح پلوئیدی ارقام، سرما تأثیری نداشت